از آرشيو اخبار : چرا پلوتون از سیارات منظومه شمسی جداشد؟
________________________________________________
پلوتون پس از گذشت ۷۶ سال از كشف شدنش، نتوانست بیش از این عنوان «سیاره» را برای خود نگه دارد و از خانواده سیاره های منظومه خورشیدی كنار گذاشته شد. تا چندی پیش منظومه خورشیدی دارای ۹ سیاره بود، اگرچه پیشنهاد شده بود كه تعداد آنها به ۱۲ سیاره افزایش یابد اما پس از رای گیری اخترشناسان در نشست اتحاديه بین المللی اخترشناسی كه دوم شهریور برگزار شد، كنار گذاشتن پلوتون از منظومه شمسی و كاهش تعداد آنها به هشت سیاره به تصویب رسید.
اکنون این اتحادیه اصطلاح جدیدی با عنوان "پلوتوئیدها" را برای گونه ای از اجرام آسمانی منظومه شمسی برگزیده است. این اصطلاح جدید در مورد تمام اجرام حاضر در فراسوی مدار سیاره نپتون استفاده می شود که ویژگیهای مشابه پلوتون آخرین سیاره سابق منظومه شمسی را دارند.
در حال حاضر چند جرم آسمانی با ویژگیهای "پلوتوئیدها" در فراسوی مدار سیاره نپتون شناخته شده است. سال گذشته اعلام شد که اریس بزرگتر از پلوتون است.
بنابراین هم اكنون فقط تیر، ناهید، زمین، مریخ، مشتری، زحل، اورانوس و نپتون سیاره های منظومه خورشیدی است و پلوتون، كارون، سرس و جرم نویافته "۲۰۰۳يو.بي۳۱۳" كه با نام زنا نیز شناخته می شود را با نام سیاره های كوتوله يا سيارك می خوانند. از مدت ها قبل پیشنهادی مبنی بر افزودن سه جرم آخر به فهرست سیاره های منظومه شمسي ارائه شد كه در نهایت نتوانست نظر ۲۶۰۰ دانشمند حاضر در بیست و ششمین نشست اتحاديه بین المللی اخترشناسی را كه در پراگ برگزار می شد، جلب كند و از این پس با عنوان سیاره كوتوله ( سيارك) شناخته می شود.
در تعریف جدید اجرامی به عنوان «سیاره» شناخته می شوند كه به دور ستاره ای در گردش باشد، جرم كافی داشته باشد تا به تعادل هیدروستاتیك برسد و شكل كروی برای خود ایجاد كند و خرده اجرام دیگری در اطرافش وجود نداشته باشد.
پلوتون تنها جرمی است كه پیش از این سیاره محسوب می شد، اما از این پس سیاره نیست. این جرم در سال ۱۹۳۰ كشف شد و از آن زمان به عنوان نهمین سیاره منظومه خورشیدی شناخته می شد، اما اكنون این سیاره منجمد را از عضویت در منظومه شمسی محروم كردند زیرا دو شرط اول برای سیاره بودن را داشت، اما چون عضو كمربند كویی پر بود و اجرام زیادی در همان حوالی بودند، از فهرست اجرام منظومه خورشیدی خارج شد.
در سال ۱۹۳۰ كه دانشمندان در رصدخانه لاول پلوتون را كشف كردند، مدعی شدند كه این جرم چندین برابر بزرگتر از زمین است و بنابراین شایستگی كسب عنوان نهمین سیاره منظومه شمسی را دارد. اما بعدها با ساخت تلسكوپ های بهتر مشخص شد كه این سیاره تا حدودی از ماه هم كوچكتر است. با این همه دانشمندان اغماض كرده و پلوتون را همچنان با عنوان سیاره می نامیدند. اما هنگامی كه مایك براون از موسسه فناوری كالیفرنیا جرمی یافت كه قطرش حدود صد كیلومتر از پلوتون بیشتر است و مدارش در بعضی مواقع به حوالی نپتون می رسد، آن را دهمین سیاره منظومه خورشیدی نامید.
این جرم كه "۲۰۰۳يو.بي۳۱۳" یا زنا نام دارد. تعریف دقیق سیاره را با بحران مواجه كرد، چرا كه چندین جرم دیگر نیز همین مشخصات را داشتند و می بایست عنوان سیاره را بر آنها نیز اطلاق كرد. در نهایت پلوتون سیاره ای كه حتی از پشت قوی ترین تلسكوپ ها نیز بسیار تار و محو به نظر می رسد نتوانست بیش از این عنوان سیاره را داشته باشد و كنار گذاشته شد.
جرم"۲۰۰۳يو.بي۳۱۳" یا زنا و كارون قمر پلوتون و پنج جرم دیگری كه به تازگی شناخته شده بودند نیز به دلیل حضور در كمربند كویی پر، دیگر سیاره محسوب نمی شوند.
سرس یكی دیگر از اجرامی است كه مدعی كسب عنوان سیاره بود.این جرم كه در كمربند سیارك ها بین مریخ و مشتری قرار دارد و كروی نیز هست، نتوانست عنوان سیاره را به دست آورد و فقط به عنوان سیاره كوتوله بسنده كرد.
سدنا نیز جرمی كه به تازگی كشف شده است و ۱۶۰۰ كیلومتر قطر و شكل كروی دارد، همراه كوآیر با قطر ۱۳۰۰ كیلومتر و هم اندازه كارون از جمله دیگر اجرام ناكام در كسب عنوان سیاره هستند.
انجمن بین المللی اخترشناسی برای پایان دادن به بحث های مربوط به تعداد سیاره ها و همچنین پیشگیری از مشكلاتی كه با ساخت تلسكوپ های قوی تر و یافتن اجرام كوچكتر ممكن است در آینده بروز كند، تعریف كاملی از سیاره ارائه كرده است.با توجه به تعریف جدیدی كه اتحادیه بین المللی اخترشناسی از سیاره ارائه كرده است، كل اجرام موجود در منظومه خورشیدی را می توان در سه دسته قرار داد:
۱ـ سیاره: جرمی است كه دارای این سه شرط باشد: در مداری به دور خورشید بگردد، جرم كافی داشته باشد و بتواند چنان نیروی گرانشی ایجاد كند كه باعث شود شكل كروی پیدا كند، به عبارت دیگر دارای تعادل هیدروستاتیك باشد و اطراف آن خرده اجرامی وجود نداشته باشد، به عبارتی به وضوح از دیگر اجرام اطراف خود بزرگتر باشد.
۲ـ سیاره های كوتوله: اجرامی هستند كه به دور خورشید می گردند، جرم كافی داشته باشند كه باعث به وجود آمدن شكل كروی شود، قمر سیاره دیگر نباشند و اطراف آن اجرام دیگری وجود داشته باشد.
۳ـ‌اجرام كوچك منظومه خورشیدی: تمام اجرام دیگر منظومه شمسی به غیر از قمر دیگر سیاره ها در این دسته قرار می گیرند
-- ________________________________________________
پلوتون پس از گذشت ۷۶ سال از كشف شدنش، نتوانست بیش از این عنوان «سیاره» را برای خود نگه دارد و از خانواده سیاره های منظومه خورشیدی كنار گذاشته شد. تا چندی پیش منظومه خورشیدی دارای ۹ سیاره بود، اگرچه پیشنهاد شده بود كه تعداد آنها به ۱۲ سیاره افزایش یابد اما پس از رای گیری اخترشناسان در نشست اتحاديه بین المللی اخترشناسی كه دوم شهریور برگزار شد، كنار گذاشتن پلوتون از منظومه شمسی و كاهش تعداد آنها به هشت سیاره به تصویب رسید.
اکنون این اتحادیه اصطلاح جدیدی با عنوان "پلوتوئیدها" را برای گونه ای از اجرام آسمانی منظومه شمسی برگزیده است. این اصطلاح جدید در مورد تمام اجرام حاضر در فراسوی مدار سیاره نپتون استفاده می شود که ویژگیهای مشابه پلوتون آخرین سیاره سابق منظومه شمسی را دارند.
در حال حاضر چند جرم آسمانی با ویژگیهای "پلوتوئیدها" در فراسوی مدار سیاره نپتون شناخته شده است. سال گذشته اعلام شد که اریس بزرگتر از پلوتون است.
بنابراین هم اكنون فقط تیر، ناهید، زمین، مریخ، مشتری، زحل، اورانوس و نپتون سیاره های منظومه خورشیدی است و پلوتون، كارون، سرس و جرم نویافته "۲۰۰۳يو.بي۳۱۳" كه با نام زنا نیز شناخته می شود را با نام سیاره های كوتوله يا سيارك می خوانند. از مدت ها قبل پیشنهادی مبنی بر افزودن سه جرم آخر به فهرست سیاره های منظومه شمسي ارائه شد كه در نهایت نتوانست نظر ۲۶۰۰ دانشمند حاضر در بیست و ششمین نشست اتحاديه بین المللی اخترشناسی را كه در پراگ برگزار می شد، جلب كند و از این پس با عنوان سیاره كوتوله ( سيارك) شناخته می شود.
در تعریف جدید اجرامی به عنوان «سیاره» شناخته می شوند كه به دور ستاره ای در گردش باشد، جرم كافی داشته باشد تا به تعادل هیدروستاتیك برسد و شكل كروی برای خود ایجاد كند و خرده اجرام دیگری در اطرافش وجود نداشته باشد.
پلوتون تنها جرمی است كه پیش از این سیاره محسوب می شد، اما از این پس سیاره نیست. این جرم در سال ۱۹۳۰ كشف شد و از آن زمان به عنوان نهمین سیاره منظومه خورشیدی شناخته می شد، اما اكنون این سیاره منجمد را از عضویت در منظومه شمسی محروم كردند زیرا دو شرط اول برای سیاره بودن را داشت، اما چون عضو كمربند كویی پر بود و اجرام زیادی در همان حوالی بودند، از فهرست اجرام منظومه خورشیدی خارج شد.
در سال ۱۹۳۰ كه دانشمندان در رصدخانه لاول پلوتون را كشف كردند، مدعی شدند كه این جرم چندین برابر بزرگتر از زمین است و بنابراین شایستگی كسب عنوان نهمین سیاره منظومه شمسی را دارد. اما بعدها با ساخت تلسكوپ های بهتر مشخص شد كه این سیاره تا حدودی از ماه هم كوچكتر است. با این همه دانشمندان اغماض كرده و پلوتون را همچنان با عنوان سیاره می نامیدند. اما هنگامی كه مایك براون از موسسه فناوری كالیفرنیا جرمی یافت كه قطرش حدود صد كیلومتر از پلوتون بیشتر است و مدارش در بعضی مواقع به حوالی نپتون می رسد، آن را دهمین سیاره منظومه خورشیدی نامید.
این جرم كه "۲۰۰۳يو.بي۳۱۳" یا زنا نام دارد. تعریف دقیق سیاره را با بحران مواجه كرد، چرا كه چندین جرم دیگر نیز همین مشخصات را داشتند و می بایست عنوان سیاره را بر آنها نیز اطلاق كرد. در نهایت پلوتون سیاره ای كه حتی از پشت قوی ترین تلسكوپ ها نیز بسیار تار و محو به نظر می رسد نتوانست بیش از این عنوان سیاره را داشته باشد و كنار گذاشته شد.
جرم"۲۰۰۳يو.بي۳۱۳" یا زنا و كارون قمر پلوتون و پنج جرم دیگری كه به تازگی شناخته شده بودند نیز به دلیل حضور در كمربند كویی پر، دیگر سیاره محسوب نمی شوند.
سرس یكی دیگر از اجرامی است كه مدعی كسب عنوان سیاره بود.این جرم كه در كمربند سیارك ها بین مریخ و مشتری قرار دارد و كروی نیز هست، نتوانست عنوان سیاره را به دست آورد و فقط به عنوان سیاره كوتوله بسنده كرد.
سدنا نیز جرمی كه به تازگی كشف شده است و ۱۶۰۰ كیلومتر قطر و شكل كروی دارد، همراه كوآیر با قطر ۱۳۰۰ كیلومتر و هم اندازه كارون از جمله دیگر اجرام ناكام در كسب عنوان سیاره هستند.
انجمن بین المللی اخترشناسی برای پایان دادن به بحث های مربوط به تعداد سیاره ها و همچنین پیشگیری از مشكلاتی كه با ساخت تلسكوپ های قوی تر و یافتن اجرام كوچكتر ممكن است در آینده بروز كند، تعریف كاملی از سیاره ارائه كرده است.با توجه به تعریف جدیدی كه اتحادیه بین المللی اخترشناسی از سیاره ارائه كرده است، كل اجرام موجود در منظومه خورشیدی را می توان در سه دسته قرار داد:
۱ـ سیاره: جرمی است كه دارای این سه شرط باشد: در مداری به دور خورشید بگردد، جرم كافی داشته باشد و بتواند چنان نیروی گرانشی ایجاد كند كه باعث شود شكل كروی پیدا كند، به عبارت دیگر دارای تعادل هیدروستاتیك باشد و اطراف آن خرده اجرامی وجود نداشته باشد، به عبارتی به وضوح از دیگر اجرام اطراف خود بزرگتر باشد.
۲ـ سیاره های كوتوله: اجرامی هستند كه به دور خورشید می گردند، جرم كافی داشته باشند كه باعث به وجود آمدن شكل كروی شود، قمر سیاره دیگر نباشند و اطراف آن اجرام دیگری وجود داشته باشد.
۳ـ‌اجرام كوچك منظومه خورشیدی: تمام اجرام دیگر منظومه شمسی به غیر از قمر دیگر سیاره ها در این دسته قرار می گیرند
اين ايميل را براي دوستان خود هم بفرستيد.
و به آنها بفرماييد، روي خط پايين كليك كنند تا براي آنها هم مطالب خوب و جالب بفرستيم
http://groups.google.com/group/taf_sar/subscribe
اين ايميل بدليل عضويت شما در گروه تفريح و سرگرمي است.
ايميل گروه اين است. taf_sar@googlegroups.com
اگر از دست ما ناراحت هستيد و نمي خواهيد مطالب ما بدست شما برسد پس خط پايين را كليك كنيد.
taf_sar+unsubscribe@googlegroups.com
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر