ترانه ی بهاری قدیمی و خاطره انگیز برای دلهای همیشه بهاری-ها1

http://iranold.net/Singer/Variuos%20Singer/Bahar89/Bahar-89-1.htm       1- ترانه همیشه جاوید   "آمد نوبهار"با صدای  بانو دلکش ترانه سرا: نواب صفا آهنگساز: مهدی خالدی * آیا کسی این ترانه را با صدای زاهدی دارد ؟ 2- ترانه بسیار زیبای جلوه نوروز  با صدای پروین ترانه سرا: علی صارمی آهنگساز: همایون خرم دستگاه ماهور ظبط :1338/12/12 به همراهی ارکستر شماره چهار رادیو ایران 3-ترانه  مژده نوروز  با صدای  دلنشین  یاسمین ترانه سرا:کریم فکور ؟ آهنگساز:بزرگ لشکری   4-ترانه    بهار اومده  با صدای خاطره انگیز  ایرج ترانه سرا:؟ آهنگساز:؟ 4-ترانه   عمو نوروز با صدای زیبای  عهدیه ترانه سرا: بامداد جویباری آهنگساز: عارف ابراهیم پور   منشا و زمان پیدایش نوروز، به درستی معلوم نیست.[۷] در برخی از متن های کهن ایران ازجمله شاهنامه فردوسی و تاریخ طبری، جمشید و در برخی دیگر از متن ها، کیومرث به‌عنوان پایه‌گذار نوروز معرفی شده است.[۹] پدید آوری نوروز در شاهنامه، بدین گونه روایت شده است که جمشید در حال گذشتن از آذربایجان، دستور داد تا در آنجا برای او تختی بگذارند و خودش با تاجی زرین بر روی تخت نشست. با رسیدن نور خورشید به تاج زرین او، جهان نورانی شد و مردم شادمانی کردند و آن روز را روز نو نامیدند.[۷] برخی از روایت‌های تاریخی، آغاز نوروز را به بابلیان نسبت می‌دهد. بر طبق این روایت‌ها، رواج نوروز در ایران به ۵۳۸ سال قبل از میلاد یعنی زمان حمله کورش بزرگ به بابل بازمی‌گردد.[۷] همچنین در برخی از روایت‌ها، از زرتشت به‌عنوان بنیان‌گذار نوروز نام برده شده است.[۷] اما در اوستا (دست کم در گاتها) نامی از نوروز برده نشده است.[۱۰] [ویرایش] نوروز در زمان سلسله هخامنشیان نگاره مراسم پیشکش هدایا به پادشاه ایران در تخت جمشید. برخی از پژوهشگران، این مراسم را به نوروز مربوط می‌دانند. کوروش دوم بنیان‌گذار هخامنشیان، نوروز را در سال ۵۳۸ قبل از میلاد، جشن ملی اعلام کرد. وی در این روز برنامه‌هایی برای ترفیع سربازان، پاکسازی مکان‌های همگانی و خانه‌های شخصی و بخشش محکومان اجرا می‌نمود.[۹] این آیین‌ها در زمان دیگر پادشاهان هخامنشی نیز برگزار می‌شده است. در زمان داریوش یکم، مراسم نوروز در تخت جمشید برگزار می‌شد. البته در سنگ‌نوشته‌های به‌جا مانده از دوران هخامنشیان، به‌طور مستقیم اشاره‌ای به برگزاری نوروز نشده است.[۷] اما بررسی ها بر روی این سنگ‌نوشته‌ها نشان می‌دهد که مردم در دوران هخامنشیان با جشن‌های نوروز آشنا بوده‌اند،[۱۰] و هخامنشیان نوروز را با شکوه و بزرگی جشن می‌گرفته‌اند.[۷][۱۱] شواهد نشان می‌دهد داریوش اول هخامنشی، به مناسبت نوروز در سال ۴۱۶ قبل از میلاد سکه‌ای از جنس طلا ضرب نمود که در یک سوی آن سربازی در حال تیراندازی نشان داده شده است.[۹] در دوران هخامنشی، جشن نوروز در بازه‌ای زمانی میان ۲۱ اسفند تا ۱۹ اردیبهشت برگزار می‌شده است.[۱۱] [ویرایش] نوروز در زمان اشکانیان و ساسانیان در زمان اشکانیان و ساسانیان نیز نوروز گرامی داشته می‌شد. در این دوران، جشن‌های متعددی در طول یک سال برگزار می‌شد که مهمترین آنها نوروز و مهرگان بوده است. برگزاری جشن نوروز در دوران ساسانیان چند روز (دست کم شش روز) طول می‌کشید و به دو دوره نوروز کوچک و نوروز بزرگ تقسیم می‌شد. نوروز کوچک یا نوروز عامه پنج روز بود و از یکم تا پنجم فروردین گرامی داشته می‌شد و روز ششم فروردین (خردادروز)، جشن نوروز بزرگ یا نوروز خاصه برپا می‌شد.[۱۰] در هر یک از روزهای نوروز عامه، طبقه‌ای از طبقات مردم (دهقانان، روحانیان، سپاهیان، پیشه‌وران و اشراف) به دیدار شاه می‌آمدند و شاه به سخنان آنها گوش می‌داد و برای حل مشکلات آنها دستور صادر می‌کرد. در روز ششم، شاه حق طبقات گوناگون مردم را ادا کرده بود و در این روز، تنها نزدیکان شاه به حضور وی می‌آمدند.[۱۲] شواهدی وجود دارد که در دوران ساسانی سال‌های کبیسه رعایت نمی‌شده‌است. بنابراین نوروز هر چهار سال، یک روز از موعد اصلی خود (آغاز برج حمل) عقب می‌ماند و درنتیجه زمان نوروز در این دوران همواره ثابت نبوده و در فصل های گوناگون سال جاری بوده است.[۱۳] اردشیر بابکان، بنیان گذار سلسله ساسانیان، در سال ۲۳۰ میلادی از دولت روم که از وی شکست خورده بود، خواست که نوروز را در این کشور به رسمیت بشناسند. این درخواست مورد پذیرش سنای روم قرار گرفت و نوروز در قلمرو روم به Lupercal معروف شد.[۹] در دوران ساسانیان، ۲۵ روز پیش از آغاز بهار، در دوازده ستون که از خشت خام برپا می‌کردند، انواع حبوبات و غلات (برنج، گندم، جو، نخود، ارزن، و لوبیا) را می‌کاشتند و تا روز شانزدهم فروردین آنها را جمع نمی‌کردند. هر کدام از این گیاهان که بارورتر شود، در آن سال محصول بهتری خواهد داد. در این دوران همچنین متداول بود که در بامداد نوروز، مردم به یکدیگر آب بپاشند.[۱۲] از زمان هرمز اول مرسوم شد که مردم در شب نوروز آتش روشن نمایند.[۱۲] همچنین از زمان هرمز دوم، رسم دادن سکه در نوروز به‌عنوان عیدی متداول شد.[۹] [ویرایش] نوروز پس از اسلام نقشی از جشن چهارشنبه سوری در عمارت چهل ستون از برگزاری آیین‌های نوروز در زمان امویان نشانه‌ای در دست نیست و در زمان عباسیان نیز به نظر می‌رسد که خلفا گاهی برای پذیرش هدایای مردمی، از نوروز استقبال می‌کرده‌اند. با روی کار آمدن سلسله‌های سامانیان و آل بویه، جشن نوروز با گستردگی بیشتری برگزار ‌شد.[۱۰] در دوران سلجوقیان، به دستور جلال‌الدین ملک‌شاه سلجوقی تعدادی از ستاره شناسان ایرانی از جمله خیام برای بهترسازی گاهشمار ایرانی گرد هم آمدند. این گروه، نوروز را در یکم بهار قرار دادند و جایگاه آن را ثابت نمودند.[۱۰] بر اساس این گاهشمار که به تقویم جلالی معروف شد، برای ثابت ماندن نوروز در آغاز بهار، مقرر شد که هر چهار سال یک‌بار، تعداد روزهای سال را (به‌جای ۳۶۵ روز)، برابر با ۳۶۶ روز در نظر بگیرند. طبق این قاعده، می‌بایست پس از انجام این کار در ۷ دوره، در دوره هشتم، به جای سال چهارم، بر سال پنجم یک روز بیفزایند. این گاهشمار از سال ۳۹۲ هجری آغاز شد.[۱۳] نوروز در دوران صفویان نیز برگزار می‌شد. در سال ۱۵۹۷ میلادی، شاه عباس صفوی مراسم نوروز را در عمارت نقش جهان اصفهان برگزار نمود و این شهر را پایتخت همیشگی ایران اعلام نمود.[۹] [ویرایش] نوروز در دوران معاصر نوروز به ‌عنوان یک میراث فرهنگی در دوران معاصر همواره مورد توجه مردم قرار داشته و هر ساله برگزار می‌شود. البته برگزاری جشن نوروز به ‌صورت آشکار در برخی از کشورها توسط برخی حکومت‌ها برای مدت‌ زمانی ممنوع بوده است. حکومت شوروی برگزاری جشن نوروز را در برخی از کشورهای آسیای میانه مانند ترکمنستان، قرقیزستان و تاجیکستان ممنوع کرده بود و این ممنوعیت تا زمان میخائیل گورباچف ادامه داشت. با این وجود، مردم این مناطق نوروز را به‌گونهٔ پنهانی و یا در روستاها جشن می‌گرفته‌اند.[۱۴][۱۵] همچنین برخی از مردم این مناطق برای جلب موافقت مقامات محلی نام دیگری بر روی نوروز می‌گذاشتند؛ به‌طور مثال در تاجیکستان، مردم با اتلاق جشن لاله یا جشن ۸ مارس سعی می‌کردند که آیین‌های نوروز را بی مخالفت مقامات دولتی به جای آورند.[۷] همچنین در افغانستان، در دوران حکومت طالبان، برگزاری جشن نوروز ممنوع بود و این حکومت تنها تقویم هجری قمری را به رسمیت می‌شناخت.[۳]         [ویرایش] نوروز در اشعار فارسی نوشتار اصلی: بهاریه گویندگان ایرانی از دیرباز تاکنون در وصف نوروز و جشن فروردین که همراه مواهب گرانبهای طبیعت و هنگام تجدید عهد نشاط و شادمانی است، داد سخن داده‌اند و ما در ذیل به برخی از لطایف اشعار پارسی در این موضوع اشارت می‌کنیم: نوروز فراز آمد و عیدش به اثر بر   نزد یکدگر و هر دو زده یک بدگر بر نوروز جهان پرور مانده ز دهاقین   دهقان جهان دیده‌اش پرورده ببر بر آن زیور شاهانه که خورشـید برو بست   آورد همی خواهد بسـتن به شجــر بر و هم او در قصیده دیگر چنین گوید: نوروز بـــزرگ آمــد آرایش علم   میراث به نزدیک ملوک عجم از جم... فرخی ترجیع‌بند مشهوری در وصف نوروز دارد که بند اول آن چنین است: ز باغ ای باغبان ما را همی بــوی بهـار آید   کلید باغ ما را ده که فردامان به کار آید کلید بـاغ را فردا هـــزاران خواستار آید   تو لختی صبر کن چندان که قمری بر چنـار آید چو اندر بـاغ تو بلبـل به دیـدار بهار آید   ترا مهمان ناخوانده به روزی صد هـزار آید کنون گر گلبنی را پنج شش گل در شـمار آید   چنان‌دانـی که هرکس را همی زو بـوی یار آید بهـار امســال پندار همی خوشـتر ز پــار آید   وزین خوشتر شود فردا که خسرو از شکـار اید بدین شـایستگی جشنـی بدیــن بایستگی روزی   ملک را در جهان هر روز جشنی داد و نوروزی منوچهری مسمطی در نوروز ساخته که بند اول آن این است: آمـد نوروز هـــم از بامـــداد   آمدنــش فرخ و فرخنـــده باد باز جهان خرم و خـوب ایســـتاد   مرز زمستــان و بهاران بــزاد ز ابر سیـــه روی سمن بــوی داد   گیتـی گـردید چـو دارالقـرار هم او در مسمط دیگر گفته: نوروز بزرگـــم بزن ای مطــرب نـــوروز   زیرا کــه بـود نوبت نوروز به نوروز برزن غزلی نغــز و دل‌انگــیز و دلـفروز   ور نیست ترا بشنـو از مـرغ نوآمــوز کاین فاخته زان کوز و دگر فاخته زانکوز   بر قافیه خوب همی خــــواند اشــعـار بوالفرج رونی گوید: جشن فرخنده فروردین است   روز بازار گــل و نسرین است آب چون آتش عود افروزست   باد چون خاک عبیر آگیـن است باغ پیراسته گلزار بهشـت   گلبن آراسـته حورالــعین است مسعود سعد سلمان از عید مزبور چنین یاد کند: رسید عید و من از روی حور دلبر دور   چگونـــه باشــم بی روی آن بهــشتی حور رسید عید همـایـون شها به خدمـت تو   نهاده پیـش تو هدیه نشاط لهو و ســرور برسم عیـد شهـــا باده مـروق نـوش   به لحن بربط و چنگ و چغانه و طنبور جمال‌الدین عبدالرزاق گفته: اینـک اینک نوبهـار آورد بیــرون لشکری   هریکی چون نوعروســی در دگرگـون زیوری گر تماشا می‌کـنی برخیز کاندر بــاغ هست   با چون مشاطــه‌ای و باغ چون لعبـت گری عرض لشکر می‌دهد نوروز و ابرش عارض است   وز گل و نرگس مراد را چون ستاره لشکری حافظ در غزلی گفته: ز کوی یــــار مــی‌آید نسیــم باد نوروزی   از این باد ار مدد خواهی چراغ دل برافروزی چو گل گر خرده‌ای داری خدا را صرف عشرت کن   که قارون را غلطهــا داد سودای زرانــدوزی ز جام گل دگر بلبل چنــان مست می لــعلست   که زد بر چـــرخ فیروزه صفیر تخـــت فیروزی به صحرا رو که از دامن غبــار غم بیفشانی   به گلزار آی کــز بلبل غزل گفــتن بیامـوزی هاتف در قصیده‌ای گوید: نسیم صبح عنبـر بیز شد بر توده غبـرا   زمین سبز نسرین خیز شد چون گنبد خضرا ز فیض ابر آزادی زمین مرده شـده زنده   ز لطف بــاد نوروزی جهان پیر شد برنا بگرد سـرو گــرم پرفشانی قمــری نالان   به پای گل به کار جان سپاری بلبل شیدا... همایون روز نوروز است امروز و بیفروزی   بر اورنـگ خلافت کرده شاه لافتـی مـاوی قاآنی در قصیده‌ای به وصف نخستین روز بهار گوید: رساند باد صبـا مـــژده بهار امـــروز   ز توبه توبه نمودم هزار بـار امـروز هوا بســاط زمــرد فکنـــد در صحــرا   بیا که وقت نشاطست و روز کار امروز سحـاب بر سـر اطفــال بوستان بـــارد   به جای قطره همی در شاهوار امـــروز رسد به گوش دل این مژده‌ام ز هاتف غیب   که گشت شیر خداوند شهـــریار امروز [۱۶] [ویرایش] جغرافیای نوروز نوشتار اصلی: جغرافیای جشن نوروز منطقه‌ای که در آن جشن نوروز برگزار می‌شد، امروزه شامل چند کشور می‌شود. نوروز همچنان در این کشورها جشن گرفته می‌شود. با وجودی که بسیاری از آیین‌های نوروزی در این کشورها به‌صورت مشابه در این کشورها برگزار می‌شود، اما برخی آیین‌های نوروز در این کشورها دارای تفاوت‌هایی با یکدیگر هستند. به‌طور مثال در افغانستان در روز اول نوروز، سفره هفت‌میوه می‌چینند ولی در ایران، سفره هفت سین می‌اندازند.پس جغرافیای نوروز با اسم نوروز یا مشابه آن به سراسر خاورمیانه بالکان قزاقستان تاتارستان و آسیای میانه چین شرقی (ترکستان چین)سودان زنگبار آسیای کوچک سراسر قفقاز تا آستراخان آمریکای شمالی هندوستان پاکستان بنگلادش بوتان نپال تبت محدود می‌شود.[۱۷] همچنین کشورهایی مانند مصر و چین جزو سرزمین‌هایی نیستند که در آنها نوروز جشن گرفته می‌شد، اما امروزه جشن‌هایی مشابه جشن نوروز در این کشورها برگزار می‌شود. در تاریخ ۳۰ مارس ۲۰۰۹[۱۸] (۱۰ فروردین ۱۳۸۸)، پارلمان فدرال کانادا، اولین روز بهار هر سال را به عنوان نوروز (Nowruz Day)، عید ملی ایرانیان و بسیاری اقوام دیگر نامگذاری کرد.[۱۹][۱۸]‎ در تاریخ 24 فوریه 2010 سازمان ملل متحد با تصويب يک قطعنامه در مقر سازمان در نيويورک، عيد نوروز را به عنوان روز بين المللي نوروز و فرهنگ صلح در جهان به رسميت شناخت منبع:ویکی پدیا

---

Your Mail works best with the New Yahoo Optimized IE8. Get it NOW!.

To unsubscribe from this group, send email to friends-of-radio-golha+unsubscribegooglegroups.com or reply to this email with the words "REMOVE ME" as the subject.