۱۳۸۹ مهر ۲۱, چهارشنبه

هنر و سیاست

با درود به همه ی یاران همراه و همدل رادیو گل ها

 

تا کنون چندین بار برخی از دوستان اظهار داشته اند که هنر از سیاست جداست و نباید هنر را به سیاست آلوده کرد در حالی که چنین طرز فکری کاملا خطاست چرا که هنر همواره نقادی بر سیاست های حاکم بر جامعه بوده است.

هنرمند نیز فردی است از افراد اجتماع و هنر وی هرگز دلیل بر جدایی و فاصله گرفتن وی از هموطنان و بی توجه بودن نسبت به آنچه بر آنان می گذرد نبوده و نیست.

از دیرباز شاعران و سخنوران تیغ تیز طعن و انتقاد بر حاکمان جبار می گشوده اند و به تأدیب آنها و روشنگری مردم می پرداخته اند، در غزلیات حافظ  این نکته مشهود است و در زمان معاصر نیز موسیقی از حالت بزمی خویش - که تنها در دربارها استفاده می شد - به در آمد و به مدد شعر آمد تا تأثیری دوچندان داشته باشد.

حتما همه آهنگ بسیار معروف و زیبا و نامی "مرغ سحر" را شنیده اید، بعید می دانم که فردی ایرانی حداقل یک بار آن را نشنیده باشد، چرا که این تصنیف آنچنان زیبا و محبوب است که حتی برخی از خوانندگان پاپ نیز به خواندن آن مبادرت کرده اند مانند زنده یاد فرهاد مهراد و محسن نامجو. این تصنیف کاملا مضمونی سیاسی دارد بطوری که هیچ گاه بند دوم آن اجرا نمی شود:

عمر حقیقت به سر شد

عهد و وفا بی اثر شد

ناله عاشق، ناز معشوق

هر دو دروغ و بی ثمر شد

راستی و مهر و محبت فسانه شد

قول و شرافت همگی از میانه شد

از پی دزدی، وطن و دین بهانه شد

دیده تر کن!

جور مالک، ظلم ارباب

زارع از غم گشته بی تاب

ساغر اغنیا پر می‌ناب

جام ما پر ز خون جگر شد

ای دل تنگ ناله سر کن

از مساوات صرف نظر کن

ساقی گلچهره بده آب آتشین

پردهٔ دلکش بزن ای یار دلنشین

ناله بر آر از قفس ای بلبل حزین

کز غم تو، سینه من، پر شرر شد، پر شرر شد

یا تصنیف زیبای "زمن نگارم" که بر اساس حال و هوای سیاسی زمان قاجار ساخته شد و یا ده گانه های چاووش که اساتید بزرگی همچون استاد محمدرضا لطفی، استاد شجریان، شادروان استاد پرویز مشکاتیان، استاد علیزاده، استاد شهرام ناظری، جناب استاد هوشنگ ابتهاج (سایه) و دیگر بزرگان موسیقی در آن شرکت داشته اند حال و هوایی کاملا سیاسی دارد. تصنیف های رزم مشترک، شب نورد، ژاله خون شد، برادر بی قراره، کاروان و ... گواهی هستند بر این مدعا، و یا بنگرید به آلبوم سپیده که کار مشترکی است بین استاد محمدرضا لطفی، استاد شجریان و استاد هوشنگ ابتهاج:

ایران ای سرای امید

بر خاکت سپیده دمید

بنگر کزین شب پرخون

خورشیدی خجسته دمید

و اخیرا هم شاهد آثاری از استاد محمدرضا شجریان و استاد شهرام ناظری بوده ایم که با هنر خویش به نقد حال و هوای سیاسی امروز می پردازند.

پاینده و پیروز باشید


هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر